Cees Kortlang werd in 1926 in Harderwijk geboren en groeide op in Ermelo. Na zijn middelbare schooltijd had hij geen behoefte om te gaan studeren. Hij schilderde, wat hij altijd al had gedaan: “…Ik bedacht: laat ik daar maar mee doorgaan. Hoewel iedereen riep: ‘Jongen, daar is geen droog brood mee te verdienen’, zag ik er zelf wel wat in.”
Zo begon Kortlang zijn artistieke loopbaan aan de inmiddels Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag, waar zijn hoofdvak tekenen was. Van 1946 tot 1952 volgde hij deze opleiding, maar hij slaagde nooit voor zijn eindexamen.
In zijn boek Balans schrijft hij over die tijd: “ …Ik koos voor de Academie voor Beeldende Kunsten en kwam terecht in Den Haag. Ook daar kon ik me niet goed aanpassen en ging met weinig mensen om.” Na zijn opleiding konden Cees en zijn vrouw, met wie hij in 1953 getrouwd was, rondkomen van haar salaris en door de BKR-regeling waar Cees in zat.
Eind jaren ’50 vestigde Kortlang zich in de Zomerdijkstraat in Amsterdam, waar hij tot het begin van de jaren ’90 bleef wonen in een van de atelierwoningen, nummer 20, 1 hoog. Hij woonde er omringd door andere kunstenaars, zoals Jan Wolkers, Jaap Wagemaker en Piet Esser. In 1953 was Cees getrouwd met Elisabeth van der Lek. Aanvankelijk woonden zij samen in de Zomerdijkstraat. Vanaf 1969, na de geboorte van hun dochter, Karin Kortlang, gingen vrouw en kind in het ouderlijk huis aan de Ericalaan in Ermelo wonen, waar Cees hen in de weekenden opzocht. Halverwege de jaren ’90 liep het huwelijk stuk en Kortlang verhuisde naar Ermelo.
Tijdens een vakantie in mei 1997 in Venezuela is Karin Kortlang met haar vriend vermist geraakt. Deze gebeurtenis vormde een dieptepunt in het leven van Cees Kortlang. In zijn etsen uit 1997 verwerkte hij de gebeurtenis. Zo maakte hij etsen met de titels ‘ Karin ik houd van je’, ‘Hun val’, ‘Laatste rustplaats van Karin’ en ‘Waar ze nu zijn’. Later schreef hij ook over zijn dochter in het boek Balans, een autobiografisch verhaal over zijn levensloop.
Kortlang heeft veel in het buitenland gewerkt en geëxposeerd. Met Amsterdam als uitvalsbasis, reisde hij de wereld over. In 1965 ontving hij een beurs van de Franse Regering en werkte hij 3 maanden in Atelier Hayter in Parijs.Vanaf de jaren ’60 werkte hij jaarlijks in Grafisch atelier ‘Druckwerkstatt’, in het Kasteel Wolfsburg in Duitsland. Ook woonde hij in de jaren ’70 enkele weken in New Foundland, Canada.
In zijn etsen is zijn reis over de wereld te volgen, want vaak zijn in de titels van zijn werken verwijzingen te vinden naar de plaats waar hij verbleef. Wellicht zijn zijn vele reizen een reden voor het feit dat de Nederlandse kunstmarkt Kortlang nooit ten volle ontdekt heeft. Wel kon hij altijd leven van zijn werk.
Hoewel Kortlang met name uitblonk in het etsen, zijn ook zijn olieverfschilderijen en kleurige gouaches van hoge kwaliteit. Vaak gebruikt hij zijn etsen en gouaches als ontwerpen voor zijn schilderijen. Soms maakte hij op deze manier een schilderij dat gebaseerd is op een ets van een tiental jaren eerder. Dat hij uiterst productief en gedreven was in het etsen blijkt wel uit de enorme aantallen die hij maakte. Elk jaar vervaardigde hij zo’n 20 etsen.
Kortlang maakte in zijn werk een ontwikkeling mee van figuratief naar abstract, met het abstracte surrealisme van Ouborg of Juan Miró als oriëntatie. Toch is zijn werk niet geheel abstract te noemen, regelmatig is in de kleurvormen een voorstelling te herkennen. Een duidelijke interesse voor het (vrouwelijk) lichaam is in zijn etsen is te ontdekken, maar ook landschappelijke elementen.
Op 5 april 2008 overleed Cees Kortlang in Harderwijk aan de gevolgen van een hersenbloeding. Het feit dat hij ook in de laatste maanden van zijn leven nog diverse etsen maakte laat zien hoezeer hij vergroeid was met zijn werk.
Eline Levering/Jetteke Bolten
Een uitgebreide publicatie over het oeuvre van Cees Kortlang is in voorbereiding.
Voor informatie: Karin Kortlang Stichting, p.o. Jetteke Bolten-Rempt, 06 15907761 hboltenrempt2@hetnet.nl
Exposities (een selectie):
Galerie Drie Hendricken, Amsterdam
Galerie Mickerey, Loenersloot
Galerie Menist, Amsterdam
Grafica Internationale Galerie Horn, Luxembourg
Schloss Wolfsburg, Wolfsburg
Stedelijk Museum, Amsterdam
Galerie Bruck, Luxembourg
Memorial Art Gallery St. John's, New Foundland
Galerie Bleue, Grenoble
Galerie Mensch, Hamburg
AMRO-Galerie, Amsterdam
Galerie de Luxembourg, Luxembourg
Koetshuis Kunstgalerie, Amsterdam
Galerie Haus Rhode, Amsterdam |